تاریخ عدلیه کرمان (از ورود اسلام تاکنون)

کرمان به عنوان پهناورترین استان و یکی از کهن‌­ترین ولایات دیار ایران، در ادوار مختلف، در فرهنگ و تمدن اسلامی نقش مؤثر و ماندگاری ایفا کرده است. بنا به آثار و اسناد موجود، خطه مزبور در جوانب مختلف علمی، فرهنگی، دادگستری و عدالت‌­­خواهی، نظامی، سیاسی، اقتصادی، هنری، شئون تعالیم‌بخش و توسعه‌­آفرینی کارنامه‌­ای درخور نگرش و تأمل‌­برانگیز دارد؛ تا آن­جا که یکی از ایران‌­شناسان مشهور بر این باور است که اگر کسی تاریخ کرمان را به دقت مطالعه و درک کند، چنان است که همه تاریخ ایران را خوانده است.

از میان موضوعات و حوزه­‌های متنوع و قابل بررسی در تاریخ‌­نگاری محلی کرمان، موضوع نهاد عدلیه و نظام قضایی و مباحث زیرمجموعه مرتبط با آن از نظر ذات و ماهیت و نیز چگونگی تبلور و کارکرد اهمیت ویژه‌­ای دارد. از این رو، در نوشتار پیش رو کوشش شده است تا به روش مطالعات تاریخی و با رویکرد توصیفی– تحلیلی، این موضوع از آغاز دوره اسلامی تاکنون از ابعاد گوناگون مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد.

کتاب حاضر از چهار فصل و چهارده بخش تشکیل شده است. در فصل نخست کتاب، طی هفت بخش کوشیده شده است نظام قضایی و آیین دادرسی کرمان از ورود اسلام تا پایان حکومت صفوی مورد بحث و مداقه قرار گیرد.

فصل دوم کتاب، مشتمل بر تاریخ عدلیه کرمان از سقوط صفویه تا پایان دوره قاجاریه است؛ بخش اول این فصل، عدلیه کرمان در دوره‌­های افشاریه و زندیه و بخش دوم، عدلیه کرمان در عهد قاجار را مورد مطالعه قرار می­دهد.

فصل سوم کتاب مشتمل بر بررسی عدلیه کرمان در دوره پهلوی است.

در فصل چهارم، دادگستری استان کرمان در دوره جمهوری اسلامی ایران و طی پنج بخش مورد مطالعه قرار گرفته است.

در انتهای مجموعه، در بخش ضمایم نیز تصاویری از شخصیت‌­ها، اسناد و احکام دادگستری استان در چهار دهه اخیر قرار داده شده است.