عناوین مجرمانه با طبقه بندی جدید

آگاهی از جرایم و مجازات‌ها یکی از نیازهای اساسی شهروندان است؛ زیرا پس از تصویب و انتشار قانون، جهل به آن رافع مسؤولیت نیست.

ارائه تعریفی دقیق از «عنوان مجرمانه» در تعیین حدود و ثغور جرایم، شناسایی مصادیق و ضابطه‌مند ساختن استخراج آن‌ها از قوانین و مقررات مؤثر است. استخراج عنوان مجرمانه در انطباق با مصادیق خارجی، بسیار دشوار و نام‌گذاری جرایم با عبارت توصیفی مختصری که جامع و مانع باشد، امری سهل و ممتنع است. عنوان مجرمانه ضمن آن‌که بزه را از سایر «جرایم» تفکیک می‌دهد، باید بزه را از سایر رفتارهای «غیر مجرمانه» نیز تمایز بخشد.

به نظر مؤلفان، تعدد عناوین مجرمانه حسب تعدد موضوعی، در مواردی که موضوعات به صورت تمثیلی در مواد به کار رفته است یا آن‌‌که جرم قابلیت تحقق بر دایره وسیعی از موضوعات را دارد، محل تأمل جدی است و منجر به ازدیاد غیر قابل وصف عناوین مجرمانه خواهد شد. مزیت روش‌شناختی اثر حاضر آن است که ضابطه‌ای اقناع‌آور برای تسمیه جرایم به اسم و عنوان مشخص داشته و روش‌های سلیقه‌ای در استخراج عنوان مجرمانه را انتظام می‌بخشد. با شناسایی «رفتار مجرمانه» به عنوان هسته اصلی رکن مادی در «هر ماده قانونی» می‌توان تعداد عناوین مجرمانه در نظام حقوقی را احصا کرد. بر این اساس، تعداد ۲۷۰۰ عنوان مجرمانه با ضابطه مزبور در نظام حقوقی ایران شناسایی شده است.

با تعیین ضابطه برای تسمیه و تفکیک جرایم از یکدیگر می‌توان از عناوین مجرمانه در تشخیص جرایم «مشابه» از «غیر مشابه» بهره گرفت. بر اساس یکی از دیدگاه‌های حقوقی، معیار تشخیص و ملاک تفکیک جرایم مختلف از غیر مختلف، در تعدد جرم «عنوان مجرمانه» است.

کتاب حاضر در شکل کنونی آن، کتابی طبقه‌بندی شده است که عنوان مجرمانه مندرج در هر ماده قانون را همراه با نوع و میزان مجازات، قانون مربوطه و سال و مرجع تصویب آن به زبان ساده در یک جدول قرار داده است تا یافتن مواد قانونی را آسان‌تر و ماندگاری آن‌ها را در ذهن بیشتر کند.