نشست نقد رأی ۱۵ ـ جعل، استفاده از سند مجعول و کلاهبرداری

رأی محکمه به عنوان نتیجه و ثمره فرآیند دادرسی که تجلی‌گر کنش‌های دفاعی متداعیین و کوشش استدلالی و استنباطی قاضی است، باید مورد تحلیل و واکاوی قرار گیرد تا نقاط قوت و ضعف هر رأی نشان داده شود و فرآیند استدلال و استنباط بدنة دستگاه قضایی کشور تقویت یابد. نقد و تحلیل می‌تواند در مقام رد و نقض و نفی ساختار شکلی یا ماهوی رأی باشد یا در مقام تأیید آن؛ نقد و تحلیل رویه قضایی می‌تواند ناظر به آراء محاکم یا آن‌که در مرتبه‌ای بالاتر، باشد. آن‌چه اهمیت دارد، آن است که در نقد و تحلیل آراء قضایی چه نقد با رویکرد نفی آن باشد و چه با رویکرد تأیید، نگاه مبتنی بر اصلاح و سازندگی رویه قضایی وجود داشته باشد.

برگزاری نشست‌های نقد رأی در ایران دارای سابقه‌ای طولانی نیست. در این نشست‌ها قضات و اساتید برجسته، آرای صادره همکاران قضایی خود را مورد بررسی و نقد قرار می‌دهند. تاکنون بیش از ۱۲۰ نشست نقد رأی قضایی در پژوهشگاه قوه قضاییه برگزار شده است که از این تعداد ۲۸ جلسه به صورت مکتوب توسط مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضاییه منتشر و در اختیار حقوقدانان، وکلا و قضات محترم قرار گرفته است.

خلاصه پرونده: موضوع پرونده اجمالاً مربوط به سه نفر است که حسب شکایت شرکت برق منطقه‌ای تهران و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام، متهم هستند به مشارکت در جعل، استفاده از سند مجعول، کلاهبرداری و تحصیل مال از طریق فاقد مشروعیت قانونی؛ بدین شرح که در پی خروج زن و شوهری اندکی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از ایران به مقصد آمریکا، شعبه‌ای از دادگاه انقلاب به موجب دادنامه‌ای مورخ ۱۳۷۰، حکم به مصادره اموال نامبردگان صادر نموده است. ضمن تأیید این رأی توسط قاضی شرع دادگاه انقلاب، در اجرای آن، علاوه بر ممنوع‌المعامله شدن محکوم‌علیها، اموالی نیز از آنان شناسایی و توسط ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) تملک شده است. متهم ردیف اول که از افسران نیروی انتظامی است، پس از اطلاع از مصادره اموال خانم … و عدم حضور او در ایران و دسترسی به تصویر شناسنامه و اسناد مالکیت وی در صدد تملک و تصاحب اموال نامبرده، از جمله یک قطعه با پلاک ثبتی مشخص برآمده است  و در این ارتباط و به منظور دستیابی به اطلاعات بیشتر در خصوص پلاک ثبتی با ادارات ثبت احوال وثبت اسناد مکاتبه کرده است …