تحلیل حقوقی تهاتر با نگاهی به رویه قضایی

تهاتر نهادی نام‌آشنا در نظام‌های حقوقی کشورهای مختلف است؛ هرچند اختلافاتی در خصوص انواع، شرایط، آثار و احکام آن و همچنین نحوه طرح و رسیدگی به آن به چشم می‌خورد.

هدف اصلی از تهاتر تسهیل روابط بین افراد و جلوگیری از اطاله رسیدگی است. از لحاظ آیین دادرسی، تهاتر می‌تواند توسط خواهان یا خوانده به عنوان دفاع مطرح گردد. همچنین می‌تواند در قالب دعوای متقابل توسط خوانده مطرح شود.

در همین راستا مؤلف، اثر حاضر را در چهار فصل تشریح کرده و به تجزیه و تحلیل آن پرداخته است. فصل نخست به مفاهیم و کلیات اختصاص دارد که با تبیین مفهوم تهاتر و مقایسه آن با دعوای متقابل، زمینه را برای تدوین فصول آینده فراهم می‌کند. در فصل دوم انواع تهاتر آمده که مهم‌ترین نوع آن تهاتر قهری است. تهاتر قانونی، قضایی و قراردادی زمینه را برای تهاتر قهری فراهم می‌کنند. از آن‌جا که برای تحقق تهاتر شرایطی لازم است و از طرفی در صورت تحقق آن، آثاری بر آن تحمیل می‌شود؛ از این رو در فصل سوم به شرایط و آثار تهاتر پرداخته می‌شود. در فصل آخر نیز به جنبه‌های شکلی تهاتر پرداخته می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: امکان طرح دعوای تهاتر بدون تقدیم دادخواست، طرح آن در مرحله تجدید نظر و داوری.

هدف از این تحقیق، شناسایی و تبیین مسائل مختلف تهاتر در قالب آرای صادره از مراجع قضایی است و در هر مورد سعی شده رویه قضایی در قالب مثال به منظور بیان نظرات دادگاه‌ها بیان شود.

در این کتاب سعی شده است که نهاد تهاتر در حقوق ایران با حقوق سایر کشورها مورد مطالعه قرار گیرد و ضمن بررسی رویه قضایی، جنبه کاربردی– تحلیلی آن مد نظر باشد.