تبیین اندیشه و تدابیر قضایی مقام معظم رهبری

در دین مقدس اسلام و منابع فقهی ما، دادرسی و قضا، هم از جهت شرایط تصدی و هم از جهت آداب، قواعد، احکام و تشریفات دادرسی مورد عنایت ویژه‌ای قرار گرفته است. با همه اهمیت قضا و دادرسی، وقتی که مخاطب آن «نیروهای مسلح» می‌باشند؛ یعنی کسانی که قدرت و سلاح به آن‌ها سپرده شده تا پاسدار استقلال و تمامیت ارضی و نظام جمهوری اسلامی باشند و از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن نگهبانی کنند، اهمیت و ظرافت دادرسی به مراتب بیشتر احساس می‌شود.

با وجود اهمیت رهنمودهای رهبر معظم در حوزه قضا و دادرسی، مجموعه قضات و نیروهای مسلح و سازمان‌های متبوع آن‌ها تاکنون از دسترسی به یک مجموعه کامل که دربرگیرنده بخش اعظم رهنمودها و تدابیر موردی فرماندهی معظم کل قوا باشد، محروم بوده‌اند و به همین جهت سازمان قضایی نیروهای مسلح مجموعه پیش‌رو را تهیه نموده است.

این مجموعه ضمن طرح مطالبی تمهیدی از دادرسی اسلامی و تبارشناسی کلی رهنمودها و تدابیر مقام معظم رهبری در متون دینی و اسناد الزام‌آور دیگر، به ذکر مستند و تبیین این رهنمودها و تدابیر پرداخته است.

در این پژوهش که با روش توصیفی، تحلیلی و تبیینی انجام شده و داده‌های آن نیز از طریق روش کتابخانه‌ای گردآوری شده است، در ابتدای امر سعی شد که تمامی رهنمودهای قضایی مقام معظم رهبری از خلال بیانات و مکتوبات ایشان استخراج شود. پس از استخراج مطالب، اقدام به دسته‌بندی آن‌ها شد که در نهایت امر، این مطالب در قالب چهل مبحث در شش فصل گنجانده شد که در هر یک از مباحث، به تبیین تدابیر و اندیشه‌های مقام معظم رهبری پرداخته شده است. فصول مورد اشاره، مشتمل بر جایگاه و معیارهای دادرسی اسلامی، اهداف دادرسی اسلامی، اصول حاکم بر دادرسی اسلامی، شاخص‌های مدیریت هدفمند و کارآمد دستگاه قضایی، صلاحیت برخی محاکم اختصاصی و سیاست‌های ناظر بر رسیدگی‌های قضایی است.